Crkva Svete Petke poznata je i kao Krstata Džamija. Smeštena je u blizini Belog mosta i Vranjske reke. Potiče iz XIII veka kao srednjovekovna srpska crkva.
Za vreme Turaka, crkva Svete Petke je proširena jer su se u varoš doselili najbogatiji Turci, age i begovi. Želeli su da sagrade džamiju na tom mestu gde je crkva. Kada je počela izgradnja minareta, sve što bi danju sagradili, noću bi se srušilo.
Jedan Turčin je predložio da se u zidine utisne krst, kako bi videli šta će se desiti. Utisnuvši krst, rušenje je prestalo. Sagradili su džamiju koja je i danas u gradu poznata kao Krstata džamija.
Džamija je postojala sve do oslobođenja Vranja od Turaka 1878. godine. Tada su srpski ustanici porušili osam džamija, a među njima je bila i ova. Vrlo brzo je na njenim ruševinama izgrađena crkva Svete Petke, dosta manja od prvobitne. Veruje se čak i da je jedna od najmanjih u Srbiji.
Kada pričamo o blagodatnosti ove crkve, postoji nekokoliko priča o njoj. Četiri minareta postavljena su tako da čine krst ili na vrh minareta je postavljen krst. Treća, pak najverovatnija priča, jeste ta da je u osnovu utisnut krst i da je gradnja protekla bez problema.
Voda sa česme crkve se smatra čudotvornom i lekovitom. Oni koji su je probali tvrde da ona pomaže boljem vidu.
Među vernicima se prepričava jedno predanje po kome se, u tursko doba, jednoj srpskoj imućnoj porodici u Prizrenu razboleo sin. Roditelje su savetovali da mladića dovedu u Krstatu džamiju u Vranju. Uradili su sve što im je bilo rečeno, a nakon toga je iscrpljeni mladić legao na kamen i zaspao. Nakon buđenja je od majke tražio vode, a zatim skočio na svoje noge, zdrav, kao da nikada i nije bio bolestan.
Ono što je posebno zanimljivo jeste da veliki broj vernika ne posećuje ovu crkvu na Sveta Petku, već na Veliki petak. To nam je, kako kažu, ostalo još od Turaka.
Petkom su Turci odmarali, dok su Srbi taj dan koristili da dođu u svoju crkvu, računajući na to da ih Turci neće dirati. Tako je ostalo do današnjeg dana, te više hiljada ljudi iz Vranja i okoline prođe kroz crkvu Svete Petke Trnove na Veliki petak, kako bi primili dar Božji – miropomazanje, osvećenu vodicu, poklonili se ikoni i umili i popili vode sa česme u dvorištu crkve.
M. P.